Chcesz wiedzieć na co idą Twoje podatki? Gdzie marnowane są pieniądze? Z jakich elementów składa się państwo?

Fundacja Republikańska uruchomiła projekt Map Dochodów i Wydatków Państwa oraz Mapy Zatrudnienia w Sektorze Publicznym. Są one zbiorem wszystkich danych o kosztach i dochodach oraz o tym ilu urzędników i innych pracowników zatrudnia sektor publiczny. Robimy to, gdyż patrzenie władzy na ręce to podstawa społeczeństwa obywatelskiego, które chcemy z Wami budować. W końcu państwo finansuje się z naszych pieniędzy, więc musimy wiedzieć na co je wydaje.

Zasadniczym celem Mapy Wydatków Państwa jest pokazanie obywatelom, na co rządzący przeznaczają ich podatki oraz co powoduje tak groźne narastanie długu publicznego. Natomiast w ramach Mapy Dochodów pokazujemy drugą stronę medalu – skąd pochodzą na to środki.

Jakie cele spełniają Mapy Dochodów i Wydatków?

• są użytecznym narzędziem obrazującym skalę przepływów finansowych państwa
• pokazują jak wiele różnych instytucji jest finansowanych przez państwo polskie
• wskazują źródła dochodów sektora finansów publicznych
• przedstawiają priorytety budżetowe administracji
• pozwalają prowadzić w pełni merytoryczną dyskusję o stronie wydatkowej i dochodowej (podatkowej), opartą o twarde, ale i przystępnie przedstawione dane
• edukuje ludzi jak działa państwo i z jakich elementów się składa

Mnogość wydatków, mnogość instytucji tworzy niebywały chaos, gdzie niejednokrotnie mnożą się kompetencje, mogą dublować się wydatki na ten sam cel, co prowadzi do nieefektywności w funkcjonowaniu państwa.

Tworząc Mapy pragniemy zachęcić do szerokiej i merytorycznej dyskusji na temat finansów państwa.

MAPY 2020

Mapa Wydatków w Ochronie Zdrowia 2020

W roku 2020 wydano na Ochronę Zdrowia 238 247 936 756,26 zł, na kwotę tę złożyły się:

Z mapą można zapoznać się tutaj

Przedstawiamy Państwu Mapy Wydatków i Dochodów Państwa za rok 2020.

Rok 2020 był naznaczony pandemią COVID-19, co odbiło się poważnie na stanie polskich finansów publicznych i był rekordowy, niemal pod każdym względem:

a) Wydatki przekroczyły 1 bilion zł.

b) Najwyższy wzrost wydatków r/r

c) 3,5-krotny wzrost deficytu

W 2020 roku wydatki państwa wyniosły 1 059 mld zł, przy dochodach na poziomie 915 mld zł – co finalnie przełożyło się na deficyt wynoszący 144 mld zł.

Wydatki

Niezmiennie na czele najwyższych wydatków w naszym kraju plasują się Emerytury i Renty (315 mld zł), stanowiące 30% wszystkich wydatków Państwa, natomiast najmniej finansowane są zadania z zakresu sportu oraz turystyki, na które przeznaczono 7,8 mld (0,7% wszystkich).

Największy wzrost wydatków dotyczył rynku pracy, szczególnie dotknięty przez wprowadzony lockdown. 33 mld wzrost w tej grupie, dotyczył m.in. dofinansowania wynagrodzeń pracowników (11 mld zł), umorzenia pożyczek (9 mld zł) czy świadczeń postojowych (5,8 mld zł).

Dochody

Dochody Państwa wzrosły o blisko 30 mld zł, co oznacza najniższy wzrost w porównaniu z poprzednimi latami.

Najważniejszym wnioskiem z Mapy Dochodów jest spadek dochodów z tytułu PIT (rozlicznego wg. skali podatkowej), aż o 5,5 mld zł. Niewątpliwie za ten stan rzeczy należy przyjąć czasowe ograniczenie, bądź też zakaz działalności gospodarczej. Warto nadmienić, że po raz pierwszy odnotowano spadek dochodów w jednej grupie.

Sama struktura dochodów państwa jest niezmienna – za 40% wszystkich odpowiadają podatku od pracy, a najmniejszy wkład pochodzi od podatków od majątku (3%).

Poszczególne grupy dochodów państwa prezentują się następująco:

Deficyt

Od początku publikacji map, deficyt finansów publicznych systematycznie malał – by w 2019 roku zanotować najniższy, wynoszący niecałe 40 mld zł, wynik.

Natomiast rok 2020 nie tylko zahamował ten trend – co gorsze skutkował ponad 3,5-krotnym zwiększeniem deficytu, który wyniósł aż 144 mld zł.

Udział dochodów i wydatków w PKB

Udział wydatków w PKB wzrósł do 45,5%, co jest najwyższym wynikiem, odkąd publikujemy Mapy, dodatkowo zahamowało to malejący od 2011 roku, trend.

Udział dochodów państwa nieznacznie wzrósł – do poziomu 39,3%

Wiele źródeł danych

Jedna Mapa to setki, jak nie tysiące stron sprawozdań z wykonania budżetów, dziesiątki sprawozdań finansowych. Wszystko to należało przeanalizować, aby mogły powstać dwie grafiki, zawierające wszystko, co jest finansowane z naszych pieniędzy.

Wydatki Budżetu Państwa nie stanowią nawet połowy wszystkich wydatków, aby pokazać więc pełen obraz skali państwa należało skonsolidować i uporządkować wydatki:

●      budżetu państwa

●      samorządów

●      funduszy ubezpieczeń społecznych

●      funduszy celowych agencji

●      pozostałych instytucji publicznych

Efektem naszych prac jest najbardziej obszerne, transparentne i przejrzyste zestawienie całościowych wydatków i dochodów państwa.

Na jednej Mapie Wydatków wyszczególnionych jest niemal 400 pozycji. Mimo tak dużej liczby danych, wizualizacja pozwala łatwo i szybko porównać poszczególne pozycje między sobą.

Na Mapach powierzchnia poszczególnych kół jest proporcjonalna do pozostałych kwot przedstawionych na Mapie dzięki czemu w prosty i czytelny sposób przedstawione są różnice pomiędzy poszczególnymi pozycjami.

Własny podział

Wydatki

Dla maksymalnej przejrzystości i jasności danych, zaproponowaliśmy autorski system klasyfikacji dochodów i wydatków publicznych.

Wydatki przedstawione są według celów, w 17 kategoriach, takich jak:

●      Bezpieczeństwo i sprawiedliwość

●      Edukacja

●      Emerytury i renty

●      Finanse

●      Gospodarka

●      Infrastruktura

●      Instytucje polityczne

●      Kultura i media

●      Nauka i szkolnictwo wyższe

●      Obrona narodowa

●      Pomoc społeczna

●      Rolnictwo

●      Rynek pracy

●      Sport i turystyka

●      Środowisko

●      Utrzymanie samorządów

●      Zdrowie

Dochody

Dochody podzieliliśmy według źródeł ich pochodzenia na 6 kategorii:

●      Podatki od pracy

●      Podatki od konsumpcji

●      PIT według skali podatkowej

●      Podatki związane z działalnością gospodarczą

●      Podatki od majątku

●      Pozostałe dochody